واکاوی داوری در حل و فصل اختلافات خانوادگی با رویکردی به قانون حمایت خانواده (مصوب 1391)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار گروه حقوق دانشگاه اصفهان

2 وکیل پایه 1 دادگستری

3 نویسنده مسئول

4 دکتری حقوق خصوصی دانشگاه تهران، عضو هیئت علمی دانشگاه پیام نور

چکیده

خانواده شالوده ی جامعه ی انسانی و کانون اصلی رشد و تعالی افراد محسوب می شود. با این حال همچون هر نهاد دیگری ممکن است تعارضات و اختلافاتی در آن به وجود آید. در این موارد باید تا حد امکان کوشید که اختلافات به نحوی حل و فصل شود که به جایگاه ارزشمند خانواده و قواعد اخلاقی حاکم بر آن لطمه ای وارد نشود. این پژوهش در پی پاسخ به این سؤال است که آیا در صورت بروز اختلافات می توان راه کاری برای حل و فصل آن پیشنهاد داد که در عین حل اختلاف، کمترین آسیب به شئونات خانواده واعضای آن وارد شود؟ به نظر می رسد ارجاع اختلافات به داوری طبق شرایطی که قرآن کریم در سوره ی نساء بیان فرموده، تا حدود زیادی می تواند مانع از لطمه به حیثیت و قداست خانواده واعضای آن باشد، اما رویکرد قانون گذار نسبت به حل و فصل اختلافات خانوادگی از طریق داوری قرابت چندانی با تدبیر پیشگیرانه قرآن کریم ندارد. در این پژوهش رویکردهای موجود در این زمینه و امکان یا عدم امکان همسویی رویکرد قوانین با رویکرد قرآنی داوری در اختلافات خانوادگی بررسی می شود.

کلیدواژه‌ها


×      ابن براج، عبدالعزیز 1406. المهذب، قم، جامعه مدرسین.
×      اردبیلی (مقدس اردبیلی)، احمد 1403. مجمع الفائده و البرهان، قم، جماعه المدرسین.
×      اسدی، لیلا و فریده شکری 1393. آیین دادرسی امور و دعاوی خانوادگی، تهران، جاودانه.
×      بحرانی، یوسف. حدائق الناظره، قم، جماعه المدرسین.
×      توحیدی، احمدرضا 1391،تحول حقوق زنان و خانواده در اسناد بین المللی منطقه ای و حقوق ملی، مطالعات راهبردی زنان، ش57(صفحات7تا 52).
×      جعفری لنگرودی، محمد جعفر 1386. مبسوط در ترمینولوژی حقوق، تهران، گنج دانش.
×      حر عاملی، محمدبن حسن 1387. وسائل الشیعه فی تحصیل مسائل الشرعیه، قم، تبیان.
×      الحلبی، ابن زهره 1417. غنیه النزوع، قم، موسسه الامام الصادق (ع).
×      حلی (علامه)، ابی­منصور حسن­بن یوسف­بن مطهر1410. ارشاد الاذهان، قم، موسسه النشر الاسلامی.
×      حلی (محقق)، ابی­القاسم نجم­الدین 1409. شرایع الاسلام، تهران، استقلال.
×      شمس، عبدالله 1384. آیین دادرسی مدنی، تهران، دراک.
×      طباطبایی، سید محمد حسین. تفسیر المیزان، قم، مطبوعات دارالعلم.
×      طبرسی،فضل بن حسن1415،مجمع البیان فی تفسیر القرآن، بیروت، موسسه الاعلمی للمطبوعات.
×      طبری، ابی جعفر محمدبن جریر 1415. جامع البیان، بیروت، دارالمعرفه.
×      طوسی، ابی جعفر محمدبن الحسن 1417. الخلاف، قم، موسسه النشر الاسلامی.
×      کاشانی، ملا فتح اله، 1346. تفسیر منهج الصادقین، تهران، کتابفروشی اسلامیه .
×      کاتوزیان، ناصر 1373. اعتبار امر قضاوت شده در دعوای مدنی، تهران، کانون وکلای دادگستری مرکز.
×      مصاحبه خبری 10 دسامبر 2008. www.un.org/news/briefings/docs/2008
×      مصطفوی، حسن 1416.  التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، تهران، موسسه الطباعه و النشر.
×      معین، محمد 1382.  فرهنگ معین، تهران، امیرکبیر.
×      مکارم شیرازی، ناصر1354، نفسیر نمونه، قم، دارالکتب الاسلامیه.
×      مکی عاملی (شهید ثانی)، زین الدین بن علی، 1413. مسالک الافهام، قم، موسسه المعارف الاسلامیه.
×      ــــــــــ 1410. شرح اللمعه، قم، داوری.
×      ـــــــــــ 1412. الدروس الشرعیه، قم، موسسه النشر الاسلامی.
×      هدایت نیا، فرج الله 1388. فلسفه حقوق خانواده، (نقد و بررسی قوانین خانواده در ایران)، هران، روابط عمومی شورای فرهنگی اجتماعی زنان.
×      ___________1387. داوری در حقوق خانواده، قم، پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی.