مبانی مقایسه ی ارزشی نظام حقوق زن در اسلام و فمینیسم

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

مدیر گروه حقوق مرکز مطالعات و پاس خگویی به شبهات حوزه عملیه قم و طلبه سطح 4 حوزه علمیه قم

چکیده

تنها زمانی می توان وضعیت حقوقی زنان «نظام حقوق زن در اسلام» و نظریه های «حقوق فمینیستی» را به داوری گذاشت که ملاک صحیحی برای ارزیابی وجود داشته باشد. تک تک گزاره های حقوقی مربوط به زنان در نظام حقوقی اسلام یا نظریه پردازی های فمینیستی، نمودی از مبانی معرفت شناختی، انسان شناختی، مبدأ و هدف شناختی و ارزش شناختی است. قضاوت در مورد فراتری و فروتری، ظالمانه یا عادلانه بودن این گزاره ها مبتنی بر ارزیابی و قضاوت در مورد این مبانی است. شناخت حقیقت انسان، مؤلفه های انسانیت، ابعاد وجودی بشر، آغاز و انجام، کمال و شقاوت، موانع و استعدادها، دوست و دشمن و... از مهم ترین مباحث هستی شناسانه به عنوان مبانی این مباحث ارزشی است. افزون بر این روش شناخت، ارزیابی و نقد این مبانی هستی شناسانه و ارزش شناختی، حوزه ی وسیعی از مباحث راه و راهنماشناسی و معرفت شناختی را فرا روی ما قرار می دهد که گذر از آن برای دست یابی و دفاع عقلانی از حقیقت ضرورت دارد.

کلیدواژه‌ها


  • ×   آربلاستر، آنتونی 1367. ظهور و سقوط لیبرالیسم غرب، ترجمه‌ی عباس مخبر، تهران، مرکز.

    ×   آقا نجفی، علی 1374.  فصلنامه فرهنگ علوم سیاسی، تهران، مرکز اطلاعات و مدارک علمی ایران.

    ×   آلتمن، اندرو 1386. درآمدی بر فلسفه حقوق، ترجمه‌ی بهروز جندقی، قم، مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره).

    ×   آنسل، مارک 1366. دفاع اجتماعی، ترجمه‌ی آشوری- نجفی، تهران، راهنما .

    ×   بیات، عبدالرسول و دیگران 1381. فرهنگ واژه‌ها، قم، مؤسسه‌ی اندیشه و فرهنگ دینی.

    ×   پترسون، ومایلک و دیگران، 1379. عقل و اعتقاد دینی، ترجمه‌ی احمد نراقی، تهران، طرح نو.

    ×   تانگ، رزمری 1387. درآمدی بر نظریه‌های فمینیستی؛ ترجمه‌ی منیژه نجم عراقی، تهران، نی.

    ×   جعفری لنگرودی، محمد جعفر 1368. مبسوط در ترمینولوژی حقوق،تهران، گنج دانش.

    ×   جمعی از نویسندگان 1388. درسنامه فلسفه حقوق، قم، مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره).

    ×   جوادی آملی1381. نسبت دین و دنیا، قم، اسراء.

    ×   ________ 1375. فلسفه حقوق بشر. قم، اسراء.

    ×   ________ 1385.حق و تکلیف در اسلام، قم، اسراء.

    ×   حسین‌زاده، محمد 1386. کاوشی در ژرفای معرفت‌شناسی (منابع معرفت)، قم، مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره).

    ×   حسینی، سید ابراهیم. «نقش عقل در استنباط احکام و مقررات حقوقی». معرفت، مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی، ش61، (1381).

    ×   حقیقی، شاهرخ 1379. گذار از مدرنیته، تهران، آگه.

    ×   خسروشاهی، قدرت‌الله 1380. فلسفه قصاص از دیدگاه اسلام، قم، بوستان کتاب.

    ×   ربانی گلپایگانی، علی 1382. نقد مبانی سکولاریسم، قم، مرکز مدیریت حوزه علمیه قم.

    ×   رجبی، محمود 1381. انسان‌شناسی، مجموعه کتب آموزش از راه دور، قم، مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره).

    ×   ژکس 1355. فلسفه اخلاق (حکمت عملی)، ترجمه‌ی سید ابوالقاسم پورحسینی، تهران، سیمرغ.

    ×   ژیلسون، اتین 1375. نقد تفکر فلسفی غرب. ترجمه‌ی احمد احمدی. تهران، حکمت.

    ×   سروش، عبدالکریم و دیگران 1381. سنت و سکولاریسم، تهران، صراط. ‎

    ×   طالبی، محمد حسین. «منشا و خاستگاه حق بشر»، معرفت فلسفی، ش16،  (1386).

    ×   طباطبایی، محمد حسین 1364. اصول فلسفه و روش رئالیسم با تعلیقات استاد شهید مرتضی مطهری، تهران، صدرا.

    ×   قدردان ملکی. محمد حسن 1379. سکولاریزم در مسیحیت و اسلام، قم، دفتر تبلیغات اسلامی حوزه‌ی علمیه قم.

    ×   کاپلسون، فردریک چارلز 1375. تاریخ فلسفه از فیشه تا نیچه. ترجمه‌ی جلال الدین مجتبوی، تهران، وزارت فرهنگ.

    ×   کاتوزیان، ناصر 1377. فلسفه حقوق، تهران، شرکت سهامی انتشار.

    ×   کدخدایی، محمد رضا.«حق کیفر و مبنای آن از منظر اسلام و مکاتب بشری». معرفت، مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره)، ش 125، (1388).

    ×   کدیور، محسن. «زن هیچ صفت فرودستی ندارد»، بازتاب اندیشه، صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران، ش45، (1382).

    ×   کلی، جان 1382. تاریخ مختصر تئوری حقوقی در غرب، ترجمه‌ی محمد راسخ، تهران، طرح نو.

    ×   گلشنی، مهدی1380. از علم سکولار تا علم دینی، تهران، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.

    ×   لارنر، کهون 1381. از مدرنیسم تا پست مدرنیسم، ترجمه‌ی عبدالکریم رشیدان، تهران، نی.

    ×   مشیرزاده، حمیرا 1381.  از جنبش تا نظریه اجتماعی (تاریخ دو قرن فمینیسم)، تهران، شیرازه.

    ×   مصباح یزدی، محمدتقی 1365. آموزش فلسفه، تهران، سازمان تبلیغات اسلامی.

    ×   ________ 1378. حقوق و سیاست در قرآن، قم، مؤسسه‌ی آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره).

    ×   ________ 1384. نقد و بررسی مکاتب اخلاقی،قم، مؤسسه‌ی آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره).

    ×   نصر، سید حسین. «فمینیسم اسلامی (روایتی از حقوق و شخصیت زن مسلمان برای جوامع غربی)»، ترجمه‌ی مصطفی شهر آیینی،ش75، (1384).

    ×   نوذری، حسینعلی 1379. صورت‌بندی مدرنیته و پست مدرنیته، تهران، نقش جهان.

    ×   ________ 1378. مدرنیته و پست مدرنیته. تهران، نقش جهان.

    ×   وثیق، شیدان 1384. لائیسیته چیست؟ همراه با نقدی بر نظریه‌پردازی‌های ایرانی، تهران، اختران.

    ×   هابز، توماس 1380. لویاتان. ویرایش و مقدمه از سی. بی. مکفرسون، ترجمه‌ی حسین بشیریه، تهران، نی.

    ×   یزدانی، عباس و بهروز جندقی. «فمینیسم و دانش‌های فمینیستی»، مجموعه مقالات دائرة‌المعارف روتیلج، تهران، دفتر مطالعات و تحقیقات زنان، (1388).

     

    • Ø CLARKSON.C.M.UNDERSTANDING CRIMINAL LAW.(LONDON:FONTANA PRESS.1987.
    • Ø Encyclopædia Britannica, Electronic Version,1995.
    • Ø Lorraine code1997.  Feminist Epistemology, Routledge Encyclopedia of Philosophy London, Routledge.
    • Ø Oxford Advanced Learners Dictionary/1988
    • Ø Tong, Rosemarie 1997. Feminist ethics. Routledge Encyclopedia of Philosophy, London, Routledge.