معناشناسی «میثاق غلیظ» در پیمان همسری و بررسی مؤلفه های بنیادین وفاداری به آن

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استادیار دانشگاه اصفهان

کلیدواژه‌ها


پژوهش حاضر با استناد به آیات قرآن و دیدگاه های واژه شناسان و مفسران به تحلیل معناشناختی از تعبیر قرآنی «میثاق غلیظ» پرداخته تا جایگاه والای پیمان زناشویی و ضرورت وفاداری به آن را تبیین کند، آن گاه دو عنصر ایمان که ریشه در حوزه ی درونی انسان ها دارد و معاشرت به معروف که مربوط به حوزه ی اخلاق و رفتار آدمی است، به عنوان مؤلفه های بنیادین و تأثیرگذار در فرایند وفاداری به پیمان همسر کنکاش شده تا راهبردهایی برای تحقق اهداف اصل 10 قانون اساسی مبنی بر پاسداری از قداست خانواده و استواری روابط خانوادگی ارائه کند و در پایان پیشنهاد کرده در قانون مدنی وفاداری به میثاق همسری در ضمن وظایف همسران تصریح شده و کاربرد واژه ی میثاق در پیمان ازدواج در متون آموزشی، رسانه های جمعی و محاورات عمومی عنایت شود.

  • قرآن کریم
  • ابن منظور، محمدبن مکرم‏ 1414. لسان العرب،  بیروت‏، دار صادر. ‏
  • راغب اصفهانی، حسین بن محمد 1404. المفردات فی غریب القرآن، تهران‏، کتاب.
  • زمخشری، محمود، 1407. الکشاف عن حقائق غوامض التنزیل، بیروت، دار الکتاب العربی‏.
  • جوادی آملی، عبدالله 1387. تسنیم، قم، اسراء.
  • شبر، سید عبدالله‏ 1412. تفسیر القرآن الکریم، بیروت، دارالبلاغة للطباعة و النشر.
  • شوکانی، محمدبن علی 1414. فتح القدیر، دمشق، ‏دار ابن کثیر. ‏
  • صادقی تهرانی، محمد 1365. الفرقان فی تفسیر القرآن بالقرآن، قم، فرهنگ اسلامی.
  • صدوق، محمدبن علی 1378. عیون اخبار الرضا(ع)، تهران، جهان.
  • طباطبایی، سید محمد حسین1417. المیزان فی تفسیر القرآن، قم، اسلامی‏.
  • طبرسی، فضل­بن حسن‏1372. مجمع البیان فی تفسیر القرآن، تهران، ناصر خسرو.
  • طبری، ابو جعفر محمدبن جریر 1412. جامع البیان فی تفسیر القرآن، بیروت، دارالمعرفه‏.
  • طریحی، فخرالدین 1375. مجمع البحرین، تهران، کتابفروشی مرتضوی.
  • طوسی، محمدبن حسن. التبیان فی تفسیر القرآن‏، بیروت، دار احیاء التراث العربی‏.
  • عظیم­زاده اردبیلی، فائزه 1378. مبانی حسن معاشرت در نظام حقوقی خانواده از منظر قرآن کریم، مجله ندای صادق، تهران، دانشگاه امام صادق (ع).
  • فاضل مقداد جمال­الدین 1419. کنز العرفان فی فقه القرآن، تهران، مجمع جهانی تقریب مذاهب.
  • فراهیدی، خلیل­بن احمد 1410. کتاب العین، قم، انتشارات هجرت.
  • فضل­الله، سیدمحمد حسین‏ 1419. تفسیر من وحی القرآن، بیروت‏، دار الملاک للطباعة و النشر.
  • کلینی، محمدبن یعقوب 1365. الکافی، تهران، دار الکتب الاسلامیه.‏
  • مدرسی، محمد تقی 1419. من هدی القرآن، تهران، دار محبی الحسین (ع).
  • مصباح یزدی، محمدتقی1389. فلسفه اخلاق، تهران، شرکت چاپ و نشر بین الملل.
  • مصطفوی، حسن1360. التحقیق فی کلمات القرآن الکریم‏، تهران‏، بنگاه ترجمه و نشر کتاب‏.
  • ________  1380. تفسیر روشن‏،‏ تهران، مرکز نشر کتاب.
  • مکارم شیرازی ناصر 1374. تفسیر نمونه، تهران، دار الکتب الإسلامیة.
  • مغنیه، محمد جواد1424. تفسیر الکاشف‏، تهران، دار الکتب الإسلامیة.
  • موسوی سبزواری، سید عبد الاعلی‏1409. مواهب الرحمان فی تفسیر القرآن، بیروت‏، اهل بیت(ع).