عوامل اجتماعی و جمعیتی مؤثر بر فاصله ی سنی زوجین در استان اردبیل

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار جمعیت شناسی، دانشکده ی علوم اجتماعی دانشگاه تهران

2 کارشناس ارشد جمعیت شناسی

چکیده

اصله ی سنی زوجین بر باروری، تنظیم خانواده، رضایت از زندگی زناشو یی، طلاق و بیوه گی تأثیرگذار می باشد. با توجه به فاصله ی سنی نسبتاً بالای زوجین در استان اردبیل، این مقاله با استفاده از داده های سرشماری 1385 به بررسی عوامل اجتماعی و جمعیتی مؤثر بر فاصله ی سنی زوجین در میان زنان 49-15 ساله ی استان اردبیل پرداخته است. میانگین فاصله ی سنی زوجین در حدود 5 سال بود و در حدود 80 درصد از ازدواج ها، زنان از شوهران خود جوان تر بودند. سن، تحصیلات، محل سکونت، وضعیت اشتغال، مهاجرت و ازدواج مجدد رابطه ی‏ معنی دار با متغیر وابسته دارند. این روابط می توانند با توجه به تحولات اقتصادی، اجتماعی و جمعیتی تبیین شوند.

کلیدواژه‌ها


  • اسکیدمور، ویلیام 1372. نظریه­های جامعه­شناسی: تفکر نظری در جامعه­شناسی، ترجمه­ی علی‏محمد حاضری و دیگران، تهران، سفیر.
  • اعزازی، شهلا 1382. جامعه­شناسی خانواده: با تأکید بر نقش، ساختار و کارکرد خانواده در دوران معاصر، تهران، روشنگران و مطالعات زنان.
  • امین­زاده، فرخ 1357. جمعیت­شناسی، تهران، دانشکده­ی علوم انسانی و اجتماعی دانشگاه سپاهیان انقلاب ایران.
  • درودی آهی، ناهید. «عدم توازن نسبت های جنسی در سنین ازدواج»، جمعیت، ش41 (1381).
  • رضایی، امیرسعید، بررسی تأثیر میزان همگونی اقتصادی- اجتماعی زوجین و قدرت زنان در خانواده، (پایان­نامه­ی کارشناسی ­ارشد تهران، دانشگاه علامه طباطبایی، دانشکده­ی علوم اجتماعی، 1384).
  • ریتزر، جورج 1384. نظریه­ی جامعه­شناسی در دوران معاصر، ترجمه­ی محسن ثلاثی، تهران، علمی.
  • زارع، بیژن 1387. جمعیت­شناسی اقتصادی و اجتماعی، تهران، سمت.
  • سازمان ثبت احوال کشور 1386. سالنامه­ی آماری سال 1385، تهران، سازمان ثبت احوال کشور.
  • ـــ. 1387.سالنامه­ی آماری سال 1386، تهران، سازمان ثبت احوال کشور.
  • ـــ 1388.سالنامه­ی آماری سال 1387، تهران، سازمان ثبت احوال کشور.
  • شیخی، محمدتقی 1380. جامعه­شناسی زنان و خانواده، تهران، شرکت سهامی انتشار.
  • عباسی شوازی، محمدجلال و رسول صادقی. «قومیت و الگوهای ازدواج در ایران»، پژوهش زنان، دوره­ی 3، ش1 (1384).
  • عوضعلی­پور، محمدصادق، قدرت طاهری و نعمت‏الله رضایی. «بررسی رابطه شهرنشینی و مهاجرت و شاخص­های توسعه استانی»، پنجمین همایش انجمن جمعیت­شناسی ایران: مجموعه مقالات مهاجرت در ایران (1388).
  • کاظمی­پور، شهلا. «تحول سن ازدواج زنان در ایران و عوامل جمعیتی مؤثر بر آن»، پژوهش زنان، دوره­ی 2، ش3 (1383).
  • محمودیان، حسین. «سن ازدواج در حال افزایش: بررسی عوامل پشتیبان»، نامه­ی علوم اجتماعی، ش 24 (1383).
  • محمودیان، حسین. «بررسی میزان و عوامل موثر بر تفاوت سنی زوجین»، نامه­ی انجمن جمعیت­شناسی ایران، ش1 (1385).
  • مرکز آمار ایران 1388. فایل فردی نمونه­ی 20 درصدی سرشماری عمومی نفوس و مسکن 1385، http://www.sci.org.ir
  • میشل، آندره 1354. جامعه­شناسی خانواده و ازدواج، ترجمه­ی فرنگیس اردلان، تهران، دانشکده­ی علوم اجتماعی دانشگاه تهران.
  • ویکس، جان 1385. جمعیت: مقدمه­ای بر مفاهیم و موضوعات، ترجمه­ی الهه میرزایی، تهران، موسسه­ی عالی آموزش و پژوهش مدیریت و برنامه­ریزی.

 

  • -Atkinson M. P., & B. L. Gla­­ss. “Marital age heterogamy and homogamy”, Journal of Marriage and the Family, 47(3)(1985).
  • -Barbieri, M., & V. Hertrich. “Age difference between spouses and contraceptive practice in Sub-Saharan Africa”, Population-E, 60(5-6)(2005).
  • -Barricarte, J. S. “Changes in marriage patterns in the Spanish province of Navarre from the eighteenth to twentieth century”, Continuity and Change, 16(1)(2001).
  • -Bytheway, W. R. “The variation with age of age differences in marriage”, Journal of Marriage and the Family, 43(4)(1981).
  • -Caldwell, J. C. “Fertility decline and female chances of marriage in Malaya”, Population Studies, 17(1963).
  • -Casterline, J. B. et al. “The age difference between spouses: variations among developing countries”, Population Studies, (40)(1986)
  • -Good, William J. 1963. World Revolution and Family Pattern, New York, Free Press.
  • -Hancock, R., R. Stuchbury,& C. Tomassini. “Changes in the distribution of marital age differences in England and Wales, 1963 to 1998”, Population Trends, 114 (2003).
  • http://www.unescap.org/esid/psis/population/journal/articles/1997/v12
  • -Shaikh, Kashem 1997. “Recent Changes in marriage patterns in rural Bangladesh”, Asia-Pacific Population Journal, 12(3), Available Online from.
  • -http://www.un.org/esa/population/publications/worldmarriage/worldmarriagepatterns2000.pdf
  • -South, J. Scott. “Sociodemographic Differentials in Mate Selection Preferences”, Journal of Marriage and the Family, 53(4) (1991).
  • -Statistical Center of Iran 2006. Gender Statistics Data Sheet for Islamic Republic of Iran, Tehran, Statistical Center of Iran.
  • -Uddin, E. “Age at first marriage for husband and wife between Muslim and Santal communities in rural Bangladesh: a cross-cultural perspective”,International Journal of Humanities and Social Sciences, 3 (1) (2009).
  • -United Nations 2000. World Marriage Patterns 2000, United Nations Population Division, Department of Economic and Social Affairs, Available Online from
  • -Vera, Hernan et al. “Age heterogamy in marriage”, Journal of Marriage and the Family, 47(3) (1985).