تبعیض مثبت به نفع زنان با تأکید بر حقوق شهروندی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار و عضو هیات علمی دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران

2 استادیار و عضو هیات علمی دانشگاه علامه طباطبایی

3 نویسنده مسئول

4 دانشجوی دکترای دانشگاه تهران

چکیده

شاید یکی از مهم ترین مسائل در برابری حقوق زن و مرد، توجه به تفاوت های طبیعی زن و مرد است. از منظر حقوق بشری توجه به حقوق طبیعی زنان اولین گام برای احقاق حقوق آنهاست. در این میان توجه به حق بر حیات، بهداشت و سلامت در کنار حق بر بیماری زنان بسیار مهم است. به نظر می رسد یکی از خلأهای بزرگ حقوق بشری معاصر غفلت از حقوق زن در دوران ناراحتی ماهانه ی اوست. حقوق زنان در دوران قاعدگی از جمله حقوق طبیعی آنهاست که زمینه ی لازم برای ایجاد تبعیض مثبت در حقوق شهروندی آنها را در کلیه ی نظام های حقوقی معاصر ضروری می سازد. گزاره ی فوق فرضیه ی اصلی نوشتار حاضر است. از این رو مقاله ی حاضر، با ادله ی روان شناختی، تاریخی و دینی، این مسئله را اثبات می کند که بهترین راه در تأمین حقوق اجتماعی زنان، حمایت قانونی از وضعیت طبیعی ایشان در جامعه ی کنونی با ایجاد نوعی تبعیض مثبت است. نتیجه آن است که بر اساس ادله ی مذکور، چنین تبعیضی نه تنها رواست بلکه گریزناپذیر است.

کلیدواژه‌ها


  • ×      قرآن کریم.

    ×      کتاب مقدس.

    ×      ابن کثیر دمشقی، اسماعیل 1419هـ.ق. تفسیر القرآن العظیم (ابن کثیر)، بیروت، دارالکتب العلمیه.

    ×      باقری، خسرو 1382. مبانی فلسفی فمینیسم، دفتر مطالعات وزارت علوم تحقیقات و فناوری.

    ×      بایر، یولی، آفریقا، افسانه­های آفرینش، ترجمه ژ.آ.صدیقی، تهران، مطبوعاتی عطایی، 1354.

    ×      تاراج، شیرین و همکاران، «تأثیر نشانگان بیش از قاعدگی بر عملکرد حافظه‌ی روزمره و رویدادی»، پژوهش در سلامت روانشناختی، ش2، (تابستان 87).

    ×      ثابت بیرجندی، سمانه و همکاران، «مقایسه تاثیر علف چای و ویتامین B6 بر درمان PMS»، مجله‌ی تحقیقات علوم پزشکی زاهدان، سال 13، ش4.

    ×      جاوید، محمدجواد 1388. نظریه نسبیت در حقوق شهروندی مبتنی بر اطلاق در حقوق طبیعی، تهران، گرایش.

    ×      جاوید، محمدجواد 1391. نقد مبانی فلسفی حقوق بشر ج 2، تهران، گرایش.

    ×      جوادی آملی، عبداله 1387. تسنیم، قم، اسراء.

    ×      حقانی زنجانی، حسین، «زیان‌های رابطه جنسی در روزهای عادت»، مجله درس‌هایی از مکتب اسلام، ش 172.

    ×      حسن‌زاده، زهرا و همکاران، «شیوع علائم سندرم پیش از قاعدگی و اختلال ملال پیش از قاعدگی در دانش­آموزان نوجوان»، مجله‌ی تحقیقات علوم پزشکی زاهدان، سال 13، ش 8، 1390.

    ×      رازی، فخرالدین 1420هـ­ق. مفاتیح الغیب، بیروت، دار احیاء التراث العربی.

    ×      راوندی، قطب‌الدین 1405ﻫ.ق. فقه القرآن فی شرح آیات الأحکام، قم، کتابخانه آیت‌اله مرعشی.

    ×      رجاییان، عسل و همکاران، «بررسی ارتباط میان شیوع سندرم پیش از قاعدگی با توان هوازی دختران ورزشکار و غیر ورزشکار»، مامایی و نازایی ایران، سال 4، ش 5.

    ×      رجبی 1388. عادت ماهانه و مشکلات آن در بانوان، مشهد، جوان یاوران.

    ×      رضی، هاشم 1385. اوستا کهن­ترین گنجینه­ی مکتوب ایران باستان، تهران، بهجت.

    ×      زمخشری، محمود 1407ﻫ.ق. الکشاف عن حقائق غوامض التنزیل، بیروت، دارالکتب العربی.

    ×      سیوطی، جلال الدین 1404ﻫ.ق. الدر المنثور فی تفسیر المأثور، قم، کتابخانه مرعشی نجفی.

    ×      شهیدی، عنایت الله. شادکامی و موفقیت، سال 6، ش66.

    ×      صفری نایینی، خاطره، «مقایسه تاثیر ورزش ایروبیک و تمرینات فیزیکی بر علایم سندرم پیش از قاعدگی در زنان شهرستان شیراز»، مجله‌ی علوم پزشکی دانشگاه آزاد اسلامی، 1387، دوره18، ش3،  (پاییز1387).

    ×      طالقانی، سیدمحمود 1362. پرتوى از قرآن، تهران، شرکت سهامی انتشار.

    ×      طباطبایی، محمد حسین 1374. المیزان، ترجمه­ی سیدمحمدباقر موسوی همدانی، قم، دفتر انتشارات اسلامی جامعه مدرسین.

    ×      طبرسی، ابوعلی 1360ﻫ.ق. مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ترجمه­ی جمعی از مترجمان، تهران، فراهانی.

    ×      طریحی، فخرالدین 1385. مجمع البحرین، تهران، مرتضوی.

    ×      علوی، آذین، «شیوع تظاهراًت بالینی سندرم پیش از قاعدگی و اختلال ملال پیش از قاعدگی در دانشجویان علوم پزشکی بندرعباس»، مجله پزشکی هرمزگان، سال 10، (زمستان 85)، ش4.

    ×      فتاحی زاده، فتحیه. «نقش تاریخی اسلام در احیای شخصیت زن»، بیًنات، سال 9، ش36.

    ×      فراهیدی، خلیل­بن احمد، کتاب العین، قم، هجرت.

    ×      قرشی، علی اکبر 1377. تفسیر أحسن الحدیث، تهران، بعثت.

    ×      کاپلان و سادوک 2007م. خلاصه‌ی روانپزشکی، علوم رفتاری/ روانپزشکی بالینی، ترجمه­ی حسن رفیعی و خسرو سبحانیان.

    ×      کریستین سن، آرتور 1351. ایران در زمان ساسانیان، ترجمه­ی رشید یاسمین، تهران، ابن سینا.

    ×      کیانی آسیابر، آزیتا و همکاران، دانشور پزشکی، دانشگاه شاهد، (تیر88)، سال 16، ش81..

    ×      لطفی کاشانی، فرح و همکاران، «تاثیر آموزش آرمیدگی عضلانی در کاهش علائم سندرم پیش از قاعدگی»، اندیشه و رفتار، سال 2، ش 5.

    ×      مدرسی، سیدمحمدتقی 1419ﻫ.ق. من هدى القرآن، تهران، دار محبی الحسین.

    ×      مصطفوی، حسن 1360. التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، تهران، بنگاه ترجمه و نشر کتاب.

    ×      مکارم شیرازی، ناصر 1374. تفسیر نمونه، تهران، دارالکتب الاسلامیه.

    ×      میبدی، رشیدالدین 1371. کشف الأسرار و عده الأبرار، تهران، امیرکبیر.

    ×      مغنیه، محمدجواد 1424 ق. تفسیر الکاشف، تهران، دارالکتب الاسلامیه.

    ×      پورداوود، ابراهیم. یشت‌ها، به کوشش بهران فرح­وشی، دانشگاه تهران.

    • American Indian mythology, alice Marriott and carol k.rachli, u.s.a, 1968
    • Aila Collins, Ph.D., Peter Eneroth, Md, And Britt-Marie Landgren, Md.( 1985) Psychoneuroendocrine Stress Responses and Mood as Related to the Menstrual Cycle. Psychosomatic Medicine Vol. 47, No. 6
    • Encyclopedia of world mythology,London,1975
    • Jenifer E. Allsworth, Jennifer Clarke, MD, MPH, Jeffrey F. Peipert, MD, , Megan R. Hebert( 2007 ) Amy Cooper , and Lori A. Boardman, MD. The influence of stress on the menstrual cycle among newly incarcerated women. Womens Health Issues; 17(4).
    • Mary Lee Barron, Louise H. Cynthia A. Sharon M.Claudia Campbell(2008) Associations between Psychiatric Disorders and Menstrual Cycle Characteristics. Arch Psychiatr Nurs. October ;
    • 22(5). doi:10.1016/j.apnu.2007.11.001
    • gayt peter,The bourgeois experience , New York.1984
    • frazer. J.g. , The golden bough , London, 1983.
    • Recordon Nathalie, Les attitudes envers la discrimination positive, Edité par Aldo Campana,  24.7.2015: http://www.gfmer.ch/Presentations_Fr/dea_rech.htm