بررسی تطبیقی حمایت از حیات انسانی قبل از انعقاد نطفه در فقه امامیه و حقوق کیفری ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار دانشگاه تهران

2 نویسنده مسئول

3 استادیار دانشگاه تهران

چکیده

در وضعیت کنونی که جامعه برای پیشگیری از آثار، نتایج و خطرات مربوط به کاهش نسل و جمعیت هزینه های گزافی را بر دوش می کشدد، ممکن است بتوان توافق و اجماع نسبی صاحب نظران را برای اجرای برنامه ههای افزایش جمعیت محقق دانست؛ بر همین اساس قانون گذار با اقدامی نه چندان مؤثر و چاره ساز تلاش کرده برخی قوانین مربوط به تحدید جمعیت را تا حدودی اصلاح کند، اما ضروری است گام های تازه و جدی تری را پیمود؛ بر این اساس نویسندگان در این مقاله می کوشند ضمن تبیین برخی سیاست های تقنینی اسلامی مؤثر در افزایش جمعیت انسانی همچون حمایت های پیش از انعقاد نطفه، برخی جلوه های حقوق اسلام در این گستره را آشکار کنند تا زمینه ی ارتقاء بیشتر حمایت های قانونی از افزایش جمعیت فراهم و حقوق زوجه به خصوص «حق مادر شدن» نیز طرح شود.

کلیدواژه‌ها


  • آشوری، محمد 1383. آیین دادرسی کیفری، تهران، س‍ازم‍ان‌ م‍طال‍ع‍ه‌ و ت‍دوی‍ن‌ ک‍ت‍ب‌ ع‍ل‍وم‌ ان‍س‍ان‍ی‌ دان‍ش‍گ‍اه‍ه‍ا (س‍م‍ت).  
  • انصاری، شیخ مرتضی 1424. فرائد الاصول، قم، مجمع الفکر الاسلامی.
  • بحرانی آل عصفور، یوسف بن احمد بن ابراهیم 1405 ه‍ ق. الحدائق الناضرة فی أحکام العترة الطاهرة، قم، دفتر انتشارات اسلامى وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم.
  • الاصفهانی، ب‍ه‍اءالدی‍ن‌ م‍ح‍م‍دب‍ن‌‌ال‍ح‍س‍ن‌‌ (ال‍ف‍اض‍ل‌‌ال‍ه‍ن‍دی‌)‏‫ 1417 ه ق.  کش‍ف‌‌ال‍ل‍ث‍ام‌ عن‌ ق‍واع‍دالاح‍ک‍ام‌، قم، م‍وس‍س‍ةال‍ن‍ش‍رالاس‍لام‍ی‌‌ال‍ت‍اب‍ع‍ه‌ ل‍ج‍م‍اع‍ه‌ال‍م‍درس‍ی‍ن‌ ب‍ق‍م‌ال‍م‍ش‍رفه‌.
  • بهجت گیلانى فومنى، محمد تقى 1428 ه‍ ق. استفتاءات، قم، دفتر حضرت آیة الله بهجت.
  • تبریزى، جواد بن على ۱۳۸۱ . رساله احکام بانوان (تبریزى)، قم، دار ال‍ص‍دی‍ق‍ه‌ ال‍ش‍ه‍ی‍ده.
  • ___________   1426 . استفتاءات جدید تبریزى، قم.
  • جعفری تبریزی ، محمد تقی  1388. ترجمه و تفسیر نهج البلاغه، تهران، انتشارات آثار علامه جعفری ره.
  •  جناتی شاهرودی، محمد ابراهیم 1370. منابع اجتهاد از دیدگاه مذاهب اسلامی، تهران، کیهان‏‫‏‏.
  • حر عاملی، محمّد بن الحسن 1389. وسائل الشیعه الی تحصیل مسائل الشریعه، قم، مکتبه الاسلامیه.
  • حسینی جرجانى، سید امیر ابوالفتح 1404 هـ ق. تفسیر شاهى، تهران، نوید.
  • حسینی، سید محمد 1383. سیاست جنایی (در اسلام و جمهوری اسلامی ایران)، تهران، سمت.
  • حلی (محقق)، جعفربن الحسن 1403 ه ق. شرایع الاسلام فی مسائل الحلال و الحرام، قم، المهدی.
  •  زنجانى، سید موسى شبیرى، 1419 ه‍ ق. نکاح (زنجانى)، قم، مؤسسه پژوهشى راى‌پرداز.
  • صافی گلپایگانى، لطف الله 1417 هـ ق. جامع الأحکام (صافى)، قم، حضرت معصومه (سلام الله علیها).
  • طباطبائی، م‍ح‍م‍دع‍ل‍ی 1418 ه ق. ری‍اض‌‌ال‍م‍س‍ائ‍ل‌ ف‍ی‌ ت‍ح‍ق‍ی‍ق‌‌الاح‍کام‌ ب‍الدلای‍ل‌، تحقیق موسسه آل‌البیت(ع) لاحیاءالتراث.
  • طوسی، ابو جعفر محمد بن حسن 1399. المبسوط،قم، ‌‌ال‍ن‍ش‍رالاس‍لام‍ی‌ال‍ت‍اب‍ع‍ه‌ ل‍ج‍م‍اع‍ه‌ال‍م‍درس‍ی‍ن‌ ب‍ق‍م‌‌ال‍م‍ش‍رف‍ه‌. 

 

  • ___________   1396 ه ق.  الخلاف، قم‏‫، دارالمعارف‌الاسلامیه‏‏.
  • ___________    1407 ه‍ ق. تهذیب الأحکام، قم‏‫، دارالمعارف‌الاسلامیه، تهران، دار الکتب الإسلامیة.
  •  عاملى( شهید اول)، محمد بن مکى 1391 ه‍ ق. اللمعة الدمشقیة فی فقه، دار التراث - الدار الإسلامیة، بیروت.
  • عاملی (شهید ثانی)، زین الدین بن علی 1396. روضه البهیه فی شرح اللمعه الدمشقیه، قم، حوزه علمیه.
  • ___________ (بی تا)، مسالک الافهام فی شرح شرایع الاسلام، قم، مکتبه البصیرتی.
  • عاملى، بهاء الدین محمد بن حسین (شیخ بهایی). جامع عباسى و تکمیل آن (محشّى، ط - قدیم)، تهران، منشورات الفراهانی.
  • ‌ ال‍ع‍ک‍ب‍ری‌ ال‍ب‍غ‍دادی،‌ م‍ح‍م‍دب‍ن‌ م‍ح‍م‍دب‍ن‌ ال‍ن‍ع‍م‍ان‌ (شیخ م‍ف‍ی‍د) ۱۴۱۴ق‌. المقنعه، بیروت، ال‍ن‍ش‍ر الاس‍لام‍ی.‌
  •  فراهیدی، الخلیل بن احمد 1409. العین، دار الهجره.
  • فیض کاشانی ، محمد بن المرتضی المدعو بالحسن 1401. مفاتیح الشرایع، قم، الخیام. 
  • مکارم شیرازى، ناصر 1429. احکام پزشکى (مکارم)، قم، مدرسه امام على بن ابى طالب (علیه السلام). 
  • موسوی خمینى، سید روح الله ۱۳۶۲. استفتاءات، قم، دفتر انتشارات اسلامى وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم.
  • موسوی عاملى، محمد بن على 1411 ه‍ ق. نهایة المرام فی شرح مختصر شرائع الإسلام، قم، دفتر انتشارات اسلامى وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم.
  • موسوی گلپایگانى، سید محمد رضا 1409 ه‍ ق. مجمع المسائل (للگلبایگانی)، قم، دار القرآن الکریم
  • نجفی، محمد حسن1411 ه‍ ق. جواهر الکلام فی شرح شرایع الاسلام، بیروت، احیاء التراث العربی.
  •   نراقی، مولى احمد بن محمد مهدى 1422 ه‍ ق. رسائل و مسائل (للنراقی)، قم، کنگره نراقیین ملا مهدى و ملا احمد.
  • ___________، 1415 ه‍ ق. مستند الشیعة فی أحکام الشریعة، قم، مؤسسه آل البیت (علیهم السلام).

 

  • ‎Andrea ,  Nye , ‎2004. Feminism and modern philosophy: an introduction,  New York, ‎Routledge.
  • Diffie, Whitfield, Eva Landau, Susan, 2007.Privacy on the Line: The Politics of Wiretapping and Encryption, Published by MIT Press.