بررسی تساوی جنسیتی در دسترسی به آموزش (پایه های دوره راهنمایی در مناطق شهری و روستایی استانهای کشور)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

1 عضو باشگاه پژوهشگران جوان دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران جنوب

2 دانشجوی دکترای مدیریت آموزشی

چکیده

هدف تحقیق توصیفی حاضر بررسی تساوی جنسیتی در دسترسی به آموزش دوره راهنمایی تحصیلی مناطق شهری و روستایی استان های کشور بوده است، به این منظور تعداد جمعیت واجب التعلیم (از سرشماری) و جمعیت دانش آموزی (از آمارنامه وزارت آموزش و پرورش) سال 1385 پایه های دوره راهنمایی تحصیلی استخراج و نرخ ثبت نام ناخالص دختران و پسران هریک از پایه های دوره مذکور محاسبه و از تقسیم نرخ ثبت نام ناخالص دختران بر پسران، میزان شاخص تساوی جنسیتی در دسترسی به آموزش هر پایه محاسبه گردید؛ عمده ترین نتایج حاکی از آن است که در پایه اول در شهرها 74% به ضرر دختران، 7% به ضرر پسران و در 19% تساوی دیده می شود و در روستاها 100% به ضرر دختران و در مجموع شهر و روستا 97% به ضرر دختران و 3% تساوی وجود داشته است. در پایه دوم در شهرها 17% به ضرر دختران، 14% به ضرر پسران و در 69% تساوی دیده می شود و در روستاها 90% به ضرر دختران و 10% تساوی دیده می شود و در مجموع شهر و روستا 77% به ضرر دختران و 23% تساوی وجود داشته است. در پایه سوم در شهرها 30% به ضرر دختران، 7% به ضرر پسران و در در 63% تساوی دیده می شود و در روستاها 90% به ضرر دختران، 7% به ضرر پسران و 3% تساوی دیده می شود و در مجموع شهر و روستا 78% به ضرر دختران و 3% به ضرر پسران و 19% تساوی وجود داشته است. در کل دوره راهنمایی در شهرها 39% به ضرر دختران، 3% به ضرر پسران و در 58% تساوی دیده می شود و در روستاها 93% به ضرر دختران و 7% تساوی دیده می شود و در مجموع شهر و روستا 84% به ضرر دختران و 16% تساوی وجود داشته است.

کلیدواژه‌ها


  • ×   آبیلی، فاطمه(1383) ، « آسیب شناسی مسایل فرهنگی زنان در کشور»، سازمان مدیریت و برنامه ریزی استان سیستان و بلوچستان.

    ×  آتشک، محمد و همکاران (چاپ نشده)، «تساوی جنسیتی در دسترسی به آموزش مدرسه ای(دوره­های ابتدایی، راهنمایی و متوسطه کشور(95-1355))»، تحقیقات زنان.

    ×   آتشک، محمد(b1385)، «70 سال مبارزه با بیسوادی»، هفته نامه برنامه، سال پنجم، ش190.

    ×   آتشک، محمد(d1386) ، « بررسی کارایی داخلی نظام آموزش عمومی استان­های کشور و عوامل موثر بر آن در سال تحصیلی 84-1383»، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشکده روان شناسی و علوم تربیتی دانشگاه علامه طباطبایی.

    ×   اسماعیل سرخ، جعفر(1380)، «کردستان و مسئله نابرابری­های آموزشی»، فصلنامه پژوهش و برنامه­ریزی آموزش عالی، سال اول، ش1، بهار 1380.

    ×   اسماعیل سرخ، جعفر(1386)، «نابرابری­های آموزشی و نابرابری­های فضایی در بعد قومی و منطقه­ای(مطالعه موردی دوره ابتدایی استان آذربایجان غربی در سال تحصیلی 81-1380)»، فصلنامه تعلیم و تربیت، سال بیست و سوم، ش 3.

    ×   تودارو، مایکل(1371) ، « توسعه اقتصادی در جهان سوم»، (غلامعلی فرجادی پور)، تهران: سازمان برنامه و بودجه (سابق)،چاپ دوم.

    ×   حسین زاده، فتح­الله(1372) ، « بررسی نابرابری­های دستیابی به فرصت­های آموزشی بین مناطق استان بوشهر در سال تحصیلی 72-1371»، اداره کل آموزش و پرورش استان بوشهر.

    ×  خدابخش، افراسیاب (1371) ، « مقایسه میزان نابرابری آموزشی بین مناطق آموزشی استان گیلان در دوره متوسطه سال­های تحصیلی 67-1366 و 71-1370»، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشکده روان شناسی و علوم تربیتی دانشگاه علامه طباطبایی.

    ×   داش خانه، فاطمه(1380)، «بررسی عوامل مؤثر در نابرابری­های آموزشی در دوره آموزش عمومی به منظور ارایه مدلی نظری برای آموزش دختران»، فصلنامه تعلیم و تربیت، سال هفدهم، ش4.

    ×   «سند برنامه اول توسعه کشور»، (1367)، سازمان برنامه و بودجه (سابق).

    ×   «سند برنامه دوم توسعه کشور»، (1373)، سازمان برنامه و بودجه (سابق).

    ×   «سند برنامه سوم توسعه کشور»، (1378)، سازمان برنامه و بودجه (سابق).

    ×   «سند برنامه چهارم توسعه کشور»، (1384)، سازمان مدیریت و برنامه­ریزی کشور(سابق).

    ×   عزیززاده، هادی (1365) ، « بررسی نابرابری دستیابی به فرصت­های آموزشی بین استان­های کشور در سال تحصیلی 66-1365»، فصلنامه تعلیم و تربیت، سال چهارم، ش 3و4.

    ×   فراستخواه، مقصود (1383) ، « زنان، آموزش عالی و بازار کار»، فصلنامه پژوهش زنان، دوره 2، ش 1، صفحات 163-147.

    ×   کلیدری، محمد حسین(1374) ، « بررسی میزان نابرابری فرصت­های آموزشی در استان خراسان طی برنامه اول توسعه»، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشکده روان شناسی و علوم تربیتی دانشگاه علامه طباطبایی.

    ×   کینگ، الیزابت. م، (1376) ، « نقش آموزش زنان در توسعه اقتصادی»، (غلامرضا آزادارمکی)، تهران: انتشارات روشنگران و مطالعات زنان.

    ×   گرائی نژاد، غلامرضا (1382)، دومین گزارش توسعه انسانی کشور- بخش آموزش- مقدماتی»، گروه چهار، چاپ نشده.

    ×   گروه مشاوران یونسکو(1386) ، « فرآیند برنامه­ریزی آموزشی»، (فریده مشایخ)، تهران: نشر مدرسه.

    ×   مرادی، مسعود (1383)، بررسی برابری فرصت های آموزشی در دوره متوسطه و عوامل مرتبط با آن در مناطق آموزشی استان زنجان»، شورای تحقیقات آموزش و پرورش استان زنجان.

    ×   مرکز آمار ایران (1385) ، « نتایج سرشماری نفوس و مسکن کل کشور».

    ×  نادری نرم، عباس(1376) ، « بررسی نابرابری­های آموزشی در 3 مقطع ابتدایی، راهنمایی و متوسطه در سال­های تحصیلی 66-1365و 76-1375 استان خراسان»، پایان­نامه کارشناسی ارشد، دانشکده علوم تربیتی و روان­شناسی دانشگاه تهران.

    ×   نبی زاده سرابندی، سیما (1384) ، « بی­عدالتی در فرصت­های آموزشی استان سیستان و بلوچستان»، فصلنامه پژوهش زنان، دوره سوم، ش3، پاییز 1384.

    ×   نوروزی، لادن (1383) ، « تفاوت­های جنسیتی در ساختار شغلی»، فصلنامه پژوهش زنان، دوره 2، ش1، صص 178-165.

    ×   واحدی، محمد توفیق(1377) ، « بررسی عوامل مؤثر در دستیابی دختران به فرصت­های آموزشی در دوره راهنمایی تحصیلی مناطق آموزش و پرورش استان زنجان»،دفتر تحقیقات آموزش و پرورش استان زنجان.

    ×   وزارت آموزش و پرورش(1383) ، « سند ملی برنامه آموزش برای همه».

    ×   وزارت آموزش و پرورش(1385) ، «، آمار آموزش و پرورش سال تحصیلی 86-1385».

    • Ahmed, k, hasan,y(1984), case study on enrolment and attendance of primary school-aged children by socioeconomic grouping for the UPE/IDA schools, university of Dhaka, foundation for research on educational planning and development.
    • Allman,j(1979),social mobility, education and development in Tunisia, leiden, the Netherlands: e.j.brill.
    • Allman,j(1987),women status and fertility in the Muslim world, New York:praeger.
    • Birdsal,n(1985), “public inputs and child schooling in brazil”, journal of development economics,18:67-86.
    • Brock, C & Cammish, N (1997), Factors affecting female participation in education in seven developing countries, Education, Research Paper, No. 09, 1993, 96 p. Universities of Oxford and Hull.
    • King,e, and others(1986), change in the status of women across generation in Asia, Santa Monica, calif, rand corporation.
    • Nekatibeb, T (2002), Low Participation of Female Students in Primary education(A Case Study of Dropouts from the Amhara and Oromia Regional States in Ethiopia),UNESCO.
    • Qadir,s(1986), school enrolment drives and enrolment of children in class, Dhaka, Bangladesh institute of development studies, human resource division.
    • Subrahmanian, R (2003),Gender equality in education, Background paper prepared for the Education for All Global Monitoring Report 2003/4, Gender and Education for All: The Leap to Equality, UNESCO.
    • UIS (2006), Gender Parity in Education, UNESCO, Paris.
    • UNICEF, (2005), EARLY MARRIAGE A HARMFUL TRADITIONAL PRACTICE A STATISTICAL EXPLORATION.
    • USAID (2008), GENDER EQUALITY FRAMEWORK, This report was developed for USAID’s Office of Women in Development by the EQUATE Project, Management Systems International (Prime Contractor).