1
دکترای جامعه شناسی تغییرات اجتماعی و عضو هیئت علمی دانشگاه بوعلی سینا همدان
2
کارشناس ارشد مردم شناسی
چکیده
در یک دهه ی اخیر، تغ ییرات ژرفی در سبک زندگی یا سیاست های زندگی روزمر ه در میان زنان ایرانی رخ داده که نه تنها در الگوی کالاهای مصرفی آنها، بلکه در مصرف نشانه ها، مکان ها، فضاها و زمان های خاص نیز متبلور است؛ به گونه ای که می توان از اقتصاد نشانه ها صحبت کرد. از این رو، مقاله ی حاضر به بررسی کیفی جهان زیست زنان در یکی از پاساژهای مجلل و بزرگ شیراز می پردازد. در این مطالعه، طیفی از نظریه های مرتبط با مصرف، جنسیت و هویت به کار رفته اند؛ روش شناسی این مطالعه از نوع کیفی بوده و از روش مردم نگاری برای اجرای عملیات تحقیق استفاده شد. روش های گردآوری اطلاعات عبارت اند از مشاهده ی مشارکتی و مصاحبه ی نیمه ساخت یافته با 31 نفر از زنان فروشنده خریدار. برای انتخاب مشارکت کنندگان از روش نمونه گیری هدفمند استفاده شد و داده های گردآوری شده از طریق روش تحلیل موضوعی یا تماتیک تحلیل شده اند. یافته های این پژوهش نشان داده اند که پاساژ صرفاً مکان مصرف کالاهای متعارف نیست، بلکه فضایی نشانه شناختی و نمادی شده برای مصرف نشانه ها، کیچ، مصرف تظاهری، پرسه زنی، هویت یابی، مقاومت و تمایز جنسیتی و دوستیابی است. از این منظر، مصرف کالاها در بسیاری موارد یکی از رفتارهای حاشیه ای و فرعی در فضای پاساژ است.
محمدپور، احمد و مهدی رضایی. «مبانی پارادایمی روش مردمنگاری و نظریه زمینهای در پژوهش کیفی: اصول نظری و شیوههای عملی»، فصلنامهی پژوهش علومانسانی دانشگاه بوعلیسینای همدان، سال 6، شمارهی 18و17(1387).
محمدپور، احمد. «تحلیل دادههای کیفی: رویهها و مدلها»، فصلنامهی علمی-پژوهشی انجمن انسانشناسی ایران، زیر چاپ، (1388).
Ø Bakhtin, Mikhail,1984. Rabelais and His World, trans. Helene Iswolksky, Bioomington, Indiana University Press.
Ø Bourdieu, Pierre, 1998. Distinction: A Social Critique of the Judgment of Taste, trans. Richard Nice, HarvardUniversity Press.
Ø Baudrillard, Jean, 1998. The Consumer Society: Myths and Structures, London: Sage Publications Inc.
Ø Creswell, J. W, 1998. Qualitative Inquiry and Research Design: Choosing among Five Traditions, Thousand Oaks, CA: Sage.
Ø De Certeau, Michel, 1984. The Practice of Everyday Life, Berkeley, University of California Press.
Ø Gadiner, Michael, 2000. Critique of Everyday Life, London, Routledge.
Ø Glaser, Barney and Anselm Strauss,1967.Discovery of Grounded Theory, Transaction Publishers.
Ø Hebdige, Dick ,1981.Subculture: The Meaning of Style, London, Routledge. Jefferson, Tony and Stuart Hall, 1990. Resistance through Rituals: Youth Subcultures in Post-War Britain, London, Routledge.
Ø Storey, John, 2003. Cultural Studies and the Study of Popular Culture, University of Georgia Press.
Ø Muggleton, David, 2000. Inside Subculture: The Postmodern Meaning of Style, Berg Publishers.
Ø Strauss,A., & Corbin, J. ,1998. Basics of Qualitative Research: Techniques and Procedures for Developing Grounded Theory, Second Edition,. Thousand Oaks, CA: Sage.
)